Z rąk dwóch nieznanych sprawców zginął 9 marca o Antonio Moser – franciszkanin, czołowy brazylijski teolog-moralista, który był m.in. jednym z ekspertów ubiegłorocznego Synodu Biskupów nt. rodziny.

Do zbrodni doszło ok. godz. 6.10 rano czasu miejscowego w Rio de Janeiro. Według zeznań różnych świadków, dwaj zamaskowani zamachowcy, jadący na motocyklu, strzelili kilka razy do zakonnika, po czym natychmiast odjechali. Ciężko ranny franciszkanin próbował jeszcze zatrzymać przejeżdżający samochód, ale niemal natychmiast zmarł, mimo udzielonej mu pomocy.

O. Moser miał 75 lat i należał do najwybitniejszych teologów swego kraju ostatnich dziesięcioleci, był specjalistą od bioetyki. Mieszkał w Petrópolis w górskiej części stanu Rio de Janeiro. W dniu, w którym go zastrzelono, udawał się do São Paulo, gdzie miał uczestniczyć w programie “Em Pauta”, nadawanym przez telewizję katolicką Canção Nova, w której był prezenterem.

Zmarły był znanym w kraju prelegentem i uczestnikiem wielu konferencji naukowych, autorem licznych artykułów, napisał 27 książek i był współautorem wielu innych. Mając rozległą wiedzę teologiczną wykładał teologię moralną i bioetykę we Franciszkańskim Instytucie Teologicznym w Petrópolis i dyrektorem wydawnictwa “Vozes” (Głosy). Prowadził też ożywioną działalność duszpasterską w tym mieście, będąc proboszczem miejscowej parafii św. Klary i dyrektorem Ośrodka Wychowawczego “Ziemia Święta”.

Na wieść o tragedii jego współbrat zakonny – Luiz Flávio Cappio, który jest biskupem diecezji Barra (stan Bahia), powiedział, że o. Antonio “potrafił w swych książkach popularyzować teologię moralną w świetle Vaticanum II”.

Wiadomość o zamordowaniu niezwykle zaangażowanego i popularnego kapłana wywołała tak wielkie poruszenie wśród miejscowych mieszkańców, że burmistrz Petrópolis zarządził trzydniową żałobę w mieście.

Również Krajowa Konferencja Biskupów Brazylii (CNBB) wyraziła głęboki żal i smutek z powodu tragedii. “Życie o. Antônio Mosera było bogate i owocne” – powiedział biskup pomocniczy Brasilii i sekretarz generalny episkopatu Leonardo Steiner. Przypomniał, że zakonnik współpracował z Konferencją, pomagając jej w wypracowywaniu tekstów i refleksji teologicznej, szczególnie w zakresie teologii moralnej”. “CNBB jest wdzięczna za tę pomoc i prosi miłosiernego Ojca, aby przyjął tego brata mniejszego do ostatecznego Królestwa. Niechaj mu świeci światło wiekuiste” – oświadczył biskup.

http://www.deon.pl/religia/kosciol-i-swiat/z-zycia-kosciola/art,25342,zamordowano-teologa-ktory-bral-udzial-w-synodzie.html

________________________________________________________

Wyjątkowa modlitwa Jana Pawła II do s. Faustyny

Jan Paweł II był wielkim propagatorem misji świętej s. Faustyny. Zobacz modlitwę, którą papież zawierzył się orędowniczce Bożego Miłosierdzia.

Modlitwa zawierzenia papieża św. Jana Pawła II

Święta Faustyno, darze Boga dla naszej epoki, darze polskiej ziemi dla całego Kościoła, wyjednaj nam, abyśmy mogli pojąć głębię Bożego Miłosierdzia, pomóż nam, abyśmy osobiście go doświadczyli i świadczyli o nim braciom. Twoje orędzie światłości i nadziei niech się rozprzestrzenia na całym świecie, niech przynagla grzeszników do nawrócenia, niech uśmierza spory i nienawiści, niech uzdolnia ludzi i narody do czynnego okazywania braterstwa. My dzisiaj, wpatrując się razem z Tobą w oblicze zmartwychwstałego Chrystusa, powtarzamy Twoją modlitwę ufnego zawierzenia i mówimy z niezłomną nadzieją: “Jezu, ufam Tobie”.

Modlitwa pochodzi z książki: Święta siostra Faustyna. Modlitewnik

http://www.deon.pl/religia/duchowosc-i-wiara/zycie-i-wiara/art,2395,wyjatkowa-modlitwa-jana-pawla-ii-do-s-faustyny.html

_____________________________

“Duch Święty rozdziela swoje dary, nie zważając na płeć”

We wtorek wieczorem, nawiązując do dnia kobiet, o. Ronchi odniósł się do faktu, że na rekolekcjach dla Papieża i Kurii Rzymskiej obecni są tylko mężczyźni.

– Nie jest to normalne, trzeba przyznać – stwierdził. – Musimy zdać sobie sprawę z tej próżni, która nie odpowiada rzeczywistości ludzkości i Kościoła.
Zdaniem papieskiego rekolekcjonisty nie tak było w Ewangelii, gdzie wiele kobiet podążało za Jezusem i posługiwało Mu. – A w naszym towarzystwie ich nie widzę – dodał włoski serwita. Kanwą jego refleksji było spotkanie Jezusa z jawnogrzesznicą.
– Czasami się zastanawiam, co w nas budzi tak wielki lęk, że musimy zachowywać dystans względem takiej kobiety i innych kobiet. Jezus był, w pełnej wolności, obojętny na przeszłość osoby, na jej płeć. On nie posługuje się kategoriami i stereotypami. Myślę, że również Duch Święty rozdziela swoje dary, nie zważając na płeć poszczególnych osób – mówił o. Ronchi.

http://www.deon.pl/religia/serwis-papieski/aktualnosci-papieskie/art,4054,duch-swiety-rozdziela-swoje-dary-nie-zwazajac-na-plec.html

_______________________________

“Kościół musi umieć się wycofać”

Kościół musi umieć się wycofać, stawiać w świetle reflektorów nie siebie, ale Boga – usłyszał we wtorek rano Franciszek podczas kolejnego rozważania rekolekcji wielkopostnych.

“Kościół nie powinien się obawiać przejrzystości”

Nic tak bardzo nie rani i tak bardzo nie gniewa wiernych, jak przywiązanie duchowieństwa do pieniędzy – usłyszał Papież od swego rekolekcjonisty.

Wraz z kierownictwem Kurii Rzymskiej przebywa on na rekolekcjach wielkopostnych. Rozważania oparte na pytaniach Ewangelii tym razem odnosiły się do słów Jezusa poprzedzających cudowne rozmnożenie chleba i ryb: “Ile macie chlebów? Idźcie i zobaczcie”.
Zdaniem o. Ermesa Ronchiego słowa te pokazują, w jaki sposób apostołowie mają się obchodzić z majątkiem: przejrzyście i z gotowością do dzielenia się z innymi. – My tymczasem ukrywamy się za zasłoną dymną i wymijającymi odpowiedziami, które naruszają zaufanie i wiarygodność – powiedział włoski kaznodzieja. W mocnych, niemal prowokacyjnych słowach przypomniał o pladze biedy. – Są ludzie tak głodni, że dla nich Bóg nie może mieć innej postaci, jak tylko chleba – powiedział. Stwierdził, że życie rozpoczyna się od głodu. – A jeśli się rozejrzymy wokoło, zobaczymy oblężenie ubogich, miliony wyciągniętych dłoni, które proszą o coś do jedzenia, a nie o religijne definicje.
– Od wszystkich swych uczniów, również dzisiaj, również ode mnie, Jezus oczekuje tej kontroli: Co masz? Ile pieniędzy, ile domów? Jaki standard życia? Idźcie i zobaczcie, sprawdźcie. Ile samochodów, ile klejnotów w postaci krzyżyków czy pierścieni? Kościół nie powinien się obawiać przejrzystości, nie powinien się lękać jasności w sprawie swych chlebów i ryb. Pięć chlebów, dwie ryby – powiedział o. Ronchi.

http://www.deon.pl/religia/serwis-papieski/aktualnosci-papieskie/art,4053,kosciol-nie-powinien-sie-obawiac-przejrzystosci.html

Na dobre jesteśmy już w Wielkim Poście. Ze “środowego popiołu” śladu nie ma, włosy wróciły do dawnego blasku, czoła elegancko wymyte. Życie toczy się dalej. Pewnie zwolni lekko na okoliczność rekolekcji i być może spowiedzi.

Ani się nie obrócimy, a tu znowu trzeba będzie narwać bukszpanu, przyozdobić koszyczek i lecieć ze święconką. Potem Triduum i po świętach. Czterdzieści dni minęło jak jeden dzień.
Ostatnio zatrzymała mnie lektura tekstu pastora z Baltimore Thomasa Chistiansona. Ów człowiek pisze na swoim blogu, że wprawdzie jego Kościół nie uznaje “instytucji” Wielkiego Postu, on jednak zamierza podjąć tradycyjną chrześcijańską praktykę pokutną. Nie zaszkodzi, a pomóc może, złośliwi by dodali.
Cieszy mnie pragnienie baltimorskiego pastora. O wiele bardziej jednak ucieszyłem się, czytając, jak opisuje on rzeczywistość postu. Jest w nim bowiem prostota i zapał człowieka odkrywającego wartość rzeczywistości, która przez katolików bywa przeżywana bez większych emocji.
Post to przypomnienie
Thomas Chistianson rozpoczyna swój felieton od pokazania, że pościć można od wielu rzeczy, że odnosi się on nie tylko do potraw mięsnych i słodyczy. Ujawnia dalej, że post, jakiego się podjął, został “skrojony na miarę”. A gotowy “produkt” wygląda tak, że nasz pastor na czas 40 dni zrezygnuje z elektronicznych gadżetów, żadnych gier komputerowych, a i o serialach nie chce słyszeć przez najbliższe tygodnie. Dodatkowo wyznaczył sobie kilka dni, w których zupełnie powstrzyma się od pokarmów. Muszę przyznać, ambitny plan.
Nie chodzi tu jednak o sport ekstremalny, jak zaznacza Christianson. “Nie pozbawiam się elektronicznych gadżetów i wylegiwania się w łóżku, dlatego że jestem jakąś straszną osobą, zasługującą na karę. Nie uprawiam jakiejś współczesnej wersji biczowania, by udowodnić swoją religijność”. Post dla pastora z Baltimore to raczej “tworzenie przestrzeni do refleksji nad sobą i przeorientowania wiary w świecie, w którym konsumpcja bezlitośnie nas pochłania”.
Jak pisze Christianson: “Jeśli rezygnujesz z czekolady, ulubionych potraw lub codziennego sarkazmu, to mówisz Bogu: Jesteś większy niż te rzeczy. I nie jest to przypomnienie dla Boga, ale dla Ciebie, człowiecze”.
Post nie może być pyszny
Dynamika życia duchowego to złożona rzeczywistość, a podejmowanie praktyk pokutnych otwiera nas na jej działanie. Poszczenie może budzić subtelne poczucie wyższości. Jezus przestrzega przed tym, mówiąc “Kiedy pościcie, nie bądźcie posępni jak obłudnicy. Przybierają oni wygląd ponury, aby pokazać ludziom, że poszczą. Zaprawdę, powiadam wam: już odebrali swoją nagrodę” (Mt, 6-16).
Paradoksalnie okazać się może, że praktyki pokutne zamiast naprawiać, psują mnie bardziej. Warto, jak sugeruje Christianson, by ludzie, widząc nasze postne zaangażowanie, pytali raczej “Co cię trzyma w tak dobrej kondycji?” niż “Co w ciebie wstąpiło?”.
Post i dobre zwyczaje
W Ewangelii św. Mateusza Jezus przestrzega, że nie wystarczy tylko pozbyć się złego ducha i wysprzątać duchowe mieszkanie. Konieczne jest zaproszenie do nowego miejsca Ducha dobrego. W przeciwnym razie zły powróci do nas jeszcze silniejszy.

Na tę prawdę zwraca uwagę Thomas Christianson, trafnie wskazując: “Kiedy zrezygnowałem z elektronicznych gadżetów, oglądania seriali, ucinania sobie drzemek, to zaoszczędzony czas poświęciłem na lekturę wartościowych książek”. Pastor z Baltimore dodaje również: “Jeśli porzucasz sarkastyczny język i sceptycyzm, to zastąp to życzliwością i optymizmem. Jeśli pościsz od jedzenie, przeznacz czas poświęcony na posiłek modlitwie lub dobremu spotkaniu z bliskimi”.
Porzucenie jednej rzeczy może być szansą, by podjąć coś lepszego, zdrowszego, dającego więcej życia.
Post skupia na Bogu
Ostatecznie, jak zauważa autor felietonu, post musi prowadzić do bliższej relacji z Jezusem. Nie może on być formą karania samych siebie, dla spłacenia Bogu długu. Post pozwala zbudować dobre praktyki codziennej modlitwy i lektury wartościowych treści. Umożliwia również wsłuchanie się w głos Pan, by usłyszeć to, czego On od nas pragnie w danym momencie naszego życia.
Post jest szansą, jak podkreśla Christianson, na to, by Boga spotkać i pozwolić Mu, by nas przemienił.

Życzę pastorowi błogosławionego Wielkiego Post, ufając, że jego tekst zainspiruje wielu do nowego spojrzenia na przeżywany okres w Kościele.

Jarosław Mikuczewski SJ – redaktor DEON.pl

http://www.deon.pl/religia/duchowosc-i-wiara/zycie-i-wiara/art,2353,kilka-rad-od-pastora-dla-katolikow.html

___________________________________

Zemsta. Łatwiej jest nienawidzić niż kochać?

Jak zmierzyć dawkę zemsty potrzebną do ukojenia rany? Zresztą gniew, który kieruje zemstą, jest często odruchem ślepym, ponieważ wynika z zaślepienia. (fot. franeau / flickr.com)

Nienawiść i zemsta wydają się często prostsze i bardziej bezpośrednie niż cierpliwość miłości i przebaczenia. Od pierwszej chwili łatwiej jest nienawidzić niż kochać. Ale czy na pewno? Jest kilka powodów, które pozwalają w to wątpić.

Dialektyka pułapki zastawionej na siebie samego, ofiary i kata, nie ma końca. Zemsta prowokuje destrukcyjną wspinaczkę, której końca nie widać, ponieważ mściwość rzadko daje się kontrolować, a gniew w człowieku staje się częścią nieskończoności jego ducha. Zemścić się to zamknąć się w sobie i w przeszłości; a więc zanegować dwojaki autorytet właściwy człowiekowi: drugiego człowieka i czas. Krótko trwa satysfakcja z zemsty, której motorem jest nienawiść. Jak przypomina Baudelaire: “Nienawiść napotkał ten los niewesoły, że nie dane jej nigdy – wyspać się pod stołem!”
Jak zmierzyć dawkę zemsty potrzebną do ukojenia rany? Zresztą gniew, który kieruje zemstą, jest często odruchem ślepym, ponieważ wynika z zaślepienia.
“Większym jest cierpienie z powodu niesprawiedliwości niż jej popełnienie”, mówił św. Augustyn. A więc także i tutaj Nietzsche się myli: najsłabszymi nie są ci, których on za takich uważa. Przebaczenie jest bardziej aktywne niż reaktywne. Rozbroić własną nienawiść, uzbroić się w miłość to rewolucja, stworzenie (albo odtworzenie) wewnętrzne o wiele bardziej niezwykłe niż podporządkowanie naszym wojennym zapałom. Pierwszym krokiem ku przebaczeniu jest więc odrzucenie – decyzja o odrzuceniu – odwetu.
Tak więc pseudorozwiązanie zemsty przypomina trupa, o którym mówi Eugène Ionesco w sztuce Amédée, albo jak się go pozbyć? Ten trup, symbol umierającej miłości, nie przestaje rosnąć w miarę, jak para bohaterów zapomina o miłości i pogrąża się w nieporozumieniach, które są przyczyną odmowy przebaczenia. Mówiąc o zmarłym Madeleine potwierdza: “Gdyby nam wybaczył, nie rósłby już. Skoro ciągle rośnie… to dlatego, że ma jeszcze jakieś pretensje. Nie przestał mieć nam za złe”.

Należy odejść od łatwego rozwiązania, jakim jest zemsta, która zaspokaja jedynie nasze “ja” w jego bezpośrednich regresywnych odruchach. Daremność zemsty potwierdza więc, jako przeciwieństwo, istnienie elementarnej potrzeby przebaczenia. I nie zapominajmy, że zakończenie sztuki Ionesco, skoro nie jest zwyczajne i choćby nie wiem jak było niedoskonałe, nie jest nienaturalne: odlot trupa jest oswobodzeniem dla szalonej miłości. Ionesco potwierdził to na końcu przedstawienia: “Wszyscy byli szczęśliwi”, z “winy wypływa ocalenie”.

Więcej w książce: “Czy możliwe jest przebaczenie”? – Pascal Ide.

http://www.deon.pl/inteligentne-zycie/poradnia/art,155,zemsta-latwiej-jest-nienawidzic-niz-kochac.html

______________________________

Ludzi nie można zmienić, myślenie o nich – tak

Istnieją okoliczności, które wymykają się ludzkiej kontroli i są przeszkody, które stają na drodze i których nie sposób pokonać. Przeszkody te powinny nas uczyć, że czasami trzeba przestać o coś zabiegać, do czegoś dążyć i zacząć żyć w sposób prosty.

Największym wrogiem miłości są wrogie myśli: Produkuj ą one negatywne emocje. Wzniecają złość, ponieważ człowiek trwa niewzruszenie w swoich racjach. Negatywne emocje wynikają z krótkowzrocznej logiki, która podpowiada, że są uprawnione, bo drugi człowiek nie jest taki, jaki chcielibyśmy, żeby był. Znajdują one swoje wytłumaczenie w tym, że druga osoba nie spełnia naszych oczekiwań, w związku z czym mamy prawo do wyrażania irytacji, złości i rozczarowania. Ktoś, kto przybiera taką postawę, uważa, że nieustannie musi być czujny i musi ciągle starać się oddziaływać na świat zewnętrzny tak dalece, jak to tylko możliwe, żeby w pełni decydować o własnym życiu.

Próbuj ograniczać złość i gniew, ponieważ te emocje źle wpływają na twój nastrój, mogą tobą zawładnąć, zatruć twe serce oraz twoje relacje z drugim człowiekiem. Nasza mentalność ofiary każe nam szukać zawsze kozła ofiarnego: Jeśli nie dostajemy awansu w pracy, pochwały za osiągnięcie, nagrody za dobry czyn lub nie doznajemy pomocy ze strony innych ludzi, natychmiast wietrzymy w tym niesprawiedliwość. “Dlaczego spotyka to właśnie mnie?” albo “Dlaczego to on, a nie ja?” – to myśli, które u wielu osób pojawiają się niemal automatycznie, jeśli ktoś inny dostał więcej. Czujemy się wtedy ofiarami losu i źle mówimy o tych, którzy rzekomo lepiej zdołali się ustawić.

Naucz się myśleć sercem. Wtedy zrozumiesz, że nie jest dane nam, ludziom, decydować o biegu życia. Możemy tylko za życiem podążać. Bądź pokorny wobec życia.

Przekonanie, Ze ciężka praca zawsze zostaje nagrodzona sprawia, że racjonalnie myślące osoby, które tak uważają, traktują życie jako przestrzeń ścierających się z sobą wrogich sił. Wszystko, co takie osoby czynią, jest dla nich próbą sił – przynajmniej pozornie próbują one w ten sposób stworzyć pewne ramy porządku. Rozum podpowiada przecież, że jeśli pracuje się ciężej niż inni, można odkroić sobie większy kawałek ciasta… Takie rozumowanie wyklucza jednak sposób widzenia świata, właściwy naszemu sercu. Serce radzi nam na przykład, żebyśmy spokojnie, bez obawy obierali cele skromniejsze od naszych możliwości. Żebyśmy raczej współpracowali, niż konkurowali, a naszą uwagę kierowali bardziej na pozytywne wspomnienia i pozytywne wyobrażenia. Nasza inteligencja serca podpowiada nam, że na pewne sprawy nie mamy po prostu wpływu, nawet jeśli będziemy zawzięcie pracować. O sukcesie decyduje przecież w ostatecznym rozrachunku pewna zdolność nawiązywania kontaktu: największe osiągnięcia zależą najczęściej od dobrych kontaktów z innymi ludźmi.

Serce wie, ze sukcesu nie da się wymusić. Sukces jest konsekwencją łagodnego, zrównoważonego, otwartego i życzliwego traktowania ludzi – jeśli w ogóle ma nadejść. Twoje serce wie jednak, że istnieją okoliczności, które wymykają się ludzkiej kontroli i są przeszkody, które stają na drodze i których nie sposób pokonać. Przeszkody te powinny nas uczyć, że czasami trzeba przestać o coś zabiegać, do czegoś dążyć i zacząć żyć w sposób prosty.

Błędne mniemanie, iż ludzi można zmienić, prowadzi do tego, że jesteśmy stale niezadowoleni i wprowadzamy niezgodę w naszym otoczeniu. Jeśli inni ani myślą podporządkować się temu, co chcielibyśmy im narzucić albo jeśli mimo pewnych zmian znów daj ą o sobie znać ich dawne cechu charakteru, stajemy się wściekli, niecierpliwi i agresywni. Twoje serce jest mądre: Wie ono, że nie można ani nie powinno się chcieć zupełnie zmienić drugiego człowieka. Zaakceptuj fakt, że ludzi nie możemy zmienić, tylko nasz sposób ich osądzania. Człowiek, który posiada inteligencję serca, potrafi uważnie słuchać innych i odnosić się do nich tolerancyjnie, łagodnie i akceptujące.

Zamęt, w jaki wprowadza frustracja i agresja może szybko zmienić złość wynikającą z nieosiągnięcia zamierzonego celu we wściekłość. Psychologowie mówią tu o hipotezie “frustracji-agresji”. Wiemy dzisiaj, że frustracja z powodu porażki w jakiejś dziedzinie nie musi automatycznie wyzwalać w człowieku agresji. Frustracja wywołuje złość i wrogie emocje oraz stanowi wyzwanie dla człowieka i jego możliwości samokontroli, którą on posiada. Złość i wrogość torują drogę agresji. Wyładowujemy ją na osobach, które miały pecha, że znalazły się akurat w pobliżu. Frustracja zmienia się więc we wściekłość, która z kolei podgrzewa chęć walki. Zdenerwowałaś się na przykład w pracy, a w domu podsycasz jeszcze nagromadzoną złość, aż następuje eksplozja. Przyczyną takiego zachowania jest niewłaściwie kanalizowana frustracja. Staraj się zapanować nad własną frustracją – analizuj swoje reakcje i zastanów się, co następnym razem możesz zrobić lepiej albo inaczej.

Poszukiwanie uznania: Powszechnie wiadomo, że właśnie osoby, którym zależy na sukcesie, są klasycznym przykładem tego, że głębokie pragnienie kochania i bycia kochanym może przeobrazić się w przymus ciągłego potwierdzania się i zdobywania uznania. Ludzie, którzy ulegli temu zasadniczemu nieporozumieniu, działają jakby pod wpływem wewnętrznego przymusu, który każe im szukać uznania poprzez zdobywanie kolejnych osiągnięć. Działa tu niskie poczucie ich wartości. Tacy ludzie pragną zawsze dobrze być oceniani przez innych i wszystkich zadowalać. Robią jednak raczej na otoczeniu wrażenie ograniczonych i sztywnych, i zwracają na siebie uwagę swoim dominującym zachowaniem, tak że pomimo swojej aktywności w grupie społecznej doświadczają emocjonalnej izolacji. Ludziom tego typu jest też trudno wyrażać swoje potrzeby psychiczne. Starają się oni trwać w uczuciowej niezależności od otoczenia. Często też nie radzą sobie z rozpoznawaniem własnych uczuć albo z działaniem pod wpływem własnych uczuć. A ponieważ sukces i uznanie nie przychodzą tak, jakby sobie życzyli, coraz bardziej doświadczają bezsensu swego gorączkowego działania. Działają mianowicie – podobnie jak ich serca – poprzez pokonywanie coraz silniejszego oporu. Poczucie wewnętrznej izolacji idzie więc w parze z rozdrażnieniem, złością i rozczarowaniem, jakie towarzyszą im na co dzień, lecz chcąc odwrócić od tego swą uwagę, oddają się cynicznym myślom na temat osób ze swego otoczenia.

Próbuj rozpoznać nieporozumienie, które rozgrywa się w twojej podświadomości. Zaprzestań własnego napędzania się. Odkryj własne potrzeby i uczucia. Dodaj sobie odwagi, by je wyrazić. Dobrym ćwiczeniem byłoby pokazać się innym ludziom od strony swoich słabości, bezradności i poprosić ich o pomoc.

Więcej w książce: Kochać szczęśliwie –  Sylvia Schneider

http://www.deon.pl/inteligentne-zycie/poradnia/art,122,ludzi-nie-mozna-zmienic-myslenie-o-nich-tak.html

___________________________________